KRZYNKI - Wieś siedziba sołectwa

Krzynki 
Sołectwo: Krzynki

Aktualna liczba mieszkańców - 74

Historia

Wieś pojawia się w źródłach 1315 r. W 1337 r. nadana przez margrabiego Ludwika Starszego klasztorowi Cysterek z Pełczyce. Pełczyce 1524 r. jako właściciele występują Steinwehrowie, nieco później ród von Waldów. Waldowowie byli posiadaczami tut. majątku jeszcze w XVIII w. Prawdopodobnie w 1729 r. został on wykupiony i włączony do domeny królewskiej w Dolicach. Ok. 1800 r. przejściowo w ręku v. Morwitza, od 1822 - von Klitzingów. Dobra ziemskie ok. poł. XIX w. liczyły 860 ha. Wg danych z 1928 r. w Krzynkach były 2 majątki: Fritza Hinte i dr Heilgendorfa. W tym czasie we wsi i majątku zamieszkiwało łącznie 291 osób. 
Od średniowiecza w Krzynkach istniał kościół (obecny jest przypuszczalnie trzecią - kolejną - świątynią); czas założenia folwarku nieznany. Co najmniej od pocz. XX w. były tu dwie rezydencje. Najpewniej w 1 ćw. XX w. miała miejsce częściowa parcelacja majątku, na co wskazują zagrody z tego czasu, lokowane także poza wsią. Po 1945 r. na bazie upaństwowionego folwarku utworzono PGR a w jednej rezydencji ośrodek wypoczynkowy (obecnie własność prywatna).

Układ przestrzenny i zabudowa

Wieś położona w wyjątkowo atrakcyjnym krajobrazie zróżnicowanej rzeźbie terenu, nad jeziorem Pełcz. Układ przestrzenny udokumentowany od schyłku XIX w. pozostał niezmieniony do chwili obecnej. Jest to ulicówka, założona na osi NNW-SSE, biegnąca równolegle do brzegu jeziora. 
W północnym krańcu wsi, po zachodniej stronie drogi usytuowany jest folwark, w jego pobliżu dwór I. Na zachód od folwarku, na półwyspie wchodzącym w głąb jeziora znajduje się dwór II w otoczeniu rozległego parku. W XIX w. na południe od dworu ulokowany był mniejszy folwark, w latach 30-tych XX w. (może wcześniej?) zredukowany do jednego obiektu (obecnie nie istniejący). Na półwysep prowadzi - odchodząca od głównej drogi wiejskiej - wąska, brukowa dróżka, wzdłuż której zachowane jest fragmentarycznie kamienne i kamienno-ceglane ogrodzenie. Pomiędzy obu folwarkami ulokowany zespół dawnej gorzelni, z którego pozostał dom gorzelnego oraz dwa XIX-wieczne budynki magazynowe. Zabudowa wsi pochodzi z okresu od k. XIX w. do lat 20/30-tych XX w. Ta ostatnia jest stosunkowo interesująca, jednorodna, murowano-drewniana; budynki łączą pod wspólnym dachem program mieszkalny i gospodarczy. Budownictwo ryglowe występuje już tylko śladowo.

Główne elementy strukturalne

- neogotycki kościół ł przykościelnym cmentarzem oraz założony w bezpośrednim sąsiedztwie cmentarz XX-wieczny. 
- Folwark i dwór I., Folwark zachowuje czytelne, geometryczne założenie przestrzenne, jednak otaczające podwórze budynki gospodarcze są przebudowane, zdewaloryzowane. Budynek rezydencyjny parterowy, przykryty łamanym, wysokim dachem. 
- Dwór II (budynek bardzo podobny w formie do dworu I) i park krajobrazowy przechodzący w las, zajmujący obszar całego półwyspu. 
- Ulicowa część wsi z obustronną zabudową. W pd. Części wsi kilka zagród, w części pn. podworskie czworaki. Chałupy głównie w układzie kalenicowym, w większości przebudowane. 

Jakość powietrza

Polecamy

uzp

ceidg

wfos

pup

RZGW


-LETNIA BIESIADA PEŁCZYCKA 2025-

Logo GBS BankSPONSOR LETNIEJ BIESIADY PEŁCZYCKIEJ 2025

enerisSPONSOR LETNIEJ BIESIADY PEŁCZYCKIEJ 2025


SPONSOR LETNIEJ BIESIADY PEŁCZYCKIEJ 2025

kss
SPONSOR LETNIEJ BIESIADY PEŁCZYCKIEJ 2025

kss
SPONSOR LETNIEJ BIESIADY PEŁCZYCKIEJ 2025

hunters
SPONSOR LETNIEJ BIESIADY PEŁCZYCKIEJ 2025

Kontakt

URZĄD MIEJSKI W PEŁCZYCACH
ul. Rynek Bursztynowy 2

tel. 95 768 50 38
fax 95 768 51 18
e-mail: umig[@]pelczyce.pl

Nr Konta Bankowego
Gospodarczy Bank Spółdzielczy w Barlinku
Oddział w Pełczycach
Nr konta bankowego 45 8355 0009 0098 0214 2000 0007

 

Mapa

Otwórz się na pomoc

Film 1

 
Film 2

 
Film 3

 

BIP 

Pliki cookie ułatwiają świadczenie naszych usług. Korzystając z naszych usług, zgadzasz się, że używamy plików cookie.
Ok